​

​

">مصطفی کمال به عنوان افسری روشن فکر و آینده نگر شناخته می شد که از همان دوران دانشجویی به مشکلات کشور و ملت علاقه مند بود. به همین دلیل پس از فارغ التحصیلی از دانشکده افسری، به دلیل دیدگاه های ضد حکومتی برای مدت کوتاهی بازداشت شد. در سال 1905 به فرماندهی ارتش پنجم در دمشق منصوب شد. در همان سال به همراه چند تن از دوستانش مخفیانه انجمن میهن و آزادی را تأسیس کرد. شعبه های این انجمن در بیروت، یافا و بیت المقدس افتتاح شد. در سال 1906 مخفیانه به سالونیک رفت و شعبه ای از همان انجمن را افتتاح کرد و سپس بازگشت. شعبه درسالونیک در همان سال به انجمن آزادی عثمانی پیوست. این انجمن که مخفیانه در سالونیک فعالیت می کرد، در سال 1907 با کمیته اتحادیه و ترقی عثمانی ادغام شد. در سال 1907 درجه قول آغاسی (سروان ستاد) را دریافت کرد. در جنگی که با حمله ایتالیا به طرابلس در سال 1911 آغاز شد، مصطفی کمال با گروهی از دوستان خود در مناطق طبرق و درنه شرکت کرد. او در 22 دسامبر 1911 در نبرد توبروک در برابر ایتالیایی ها پیروز شد. او در 6 مارس 1912 به فرماندهی درنه منصوب شد. آتاتورک در این زمان در جنگ های فراوانی شرکت کرد و با راهبرد های فوق العاده خود باعث پیروزی شد و ارتقا درجه یافت. در همین حین جنگ جهانی اول شروع شد و امپراتوری عثمانی مجبور شد وارد جنگ شود.مصطفی کمال درخواست کرد که با شروع جنگ جهانی اول به او وظیفه فعال داده شود. پس از آن، در آغاز سال 1915، سپاه نوزدهم در تکیرداغ به فرماندهی عصات پاشا (بولکت) زیر نظر سپاه سوم تأسیس شد. در طول جنگ جهانی اول، که در سال 1914 آغاز شد، او حماسه ای قهرمانانه در چاناک قلعه ایجاد کرد و به نیروهای متفقین گفت: "چاناق قلعه صعب العبور است!"

با پیروزی های پی در پی مصطفی کمال در جنگ های مختلف با دشمن باعث شد او در 1 آوریل 1916 به درجه سرلشکری ​​ارتقا یابد. او با نیروهای روسی جنگید و بازپس گیری موش و بیتلیس را تضمین کرد. پس از انجام وظایف کوتاه مدت در دمشق و حلب، در سال 1917 به استانبول بازگشت. او به همراه ولیعهد وحدت الدین افندی به آلمان رفت و جبهه را بازرسی کرد. او پس از این سفر بیمار شد. برای معالجه به وین و کاریزباد رفت. او در 15 اوت 1918 به عنوان فرمانده ارتش هفتم به حلب بازگشت. او در این جبهه جنگ های دفاعی موفقی را علیه نیروهای انگلیسی انجام داد. او در 31 اکتبر 1918، یک روز پس از امضای آتش بس مودروس، به فرماندهی گروه ارتش ییلدیریم منصوب شد. پس از آتش بس مودروس، زمانی که نیروهای متفقین شروع به حمله به ارتش عثمانی کردند، مصطفی کمال در 19 مه 1919 به عنوان بازرس ارتش نهم در سامسون منصوب شد. او در بخشنامه ای که در 22 ژوئن 1919 در آماسیا منتشر کرد، اعلام کرد که «استقلال ملت با عزم و تصمیم ملت نجات خواهد یافت» و کنگره سیواس را به جلسه دعوت کرد. او کنگره ارزروم را بین 23 ژوئیه و 7 اوت 1919 و کنگره سیواس را بین 4 تا 11 سپتامبر 1919 تشکیل داد تا مسیر آزادی میهن را مشخص کند. در 27 دسامبر 1919 در آنکارا با هیجان از این وضعیت استقبال شد. با گشایش مجلس ملی کبیر ترکیه در 23 آوریل 1920 گام مهمی در جهت تأسیس جمهوری ترکیه برداشته شد. مصطفی کمال به عنوان رئیس پارلمان و دولت انتخاب شد. مجلس بزرگ ملی ترکیه قوانین لازم برای پایان موفقیت آمیز جنگ استقلال را تصویب کرد و شروع به اجرای آن کرد. جنگ استقلال ترکیه در 15 مه 1919 با شلیک اولین گلوله به سمت دشمن در جریان اشغال یونانی ازمیر آغاز شد.و نیروهای شبه نظامی با کشورهای پیروز جنگ جهانی اول که با امضای معاهده سور در 10 اوت 1920 در امپراتوری عثمانی مشترک بودند، جنگیدند. مجلس بزرگ ملی ترکیه ارتش منظم را تأسیس کرد، و این باعث شد تا جنگ را با پیروزی به پایان رساند.

تأسیس جمهوری ترکیه با گشایش مجلس بزرگ ملی ترکیه در 23 آوریل 1920 در آنکارا اعلام شد. مدیریت موفق پارلمان در جنگ استقلال ترکیه، تأسیس دولت جدید ترکیه را تسریع کرد. در اول نوامبر 1922 خلافت و سلطنت از هم جدا شد و سلطنت ملغی شد. بدین ترتیب روابط اداری با امپراتوری عثمانی قطع شد. در 30 اکتبر 1923، اولین دولت جمهوری توسط عصمت اینونو تأسیس شد. جمهوری ترکیه بر پایه «حاکمیت بی قید و شرط متعلق به ملت است» و «صلح در داخل و صلح در جهان» شروع به قیام کرد.

بدین تربیت طبق قانون در 24 نوامبر 1934 توسط مجلس ملی کبیر ترکیه به مصطفی کمال نام خانوادگی " آتاتورک" داده شد ومصطفی کمال در 24 آوریل 1920 و 13 اوت 1923 به عنوان رئیس مجلس ملی بزرگ ترکیه انتخاب شد.دولت جمهوری در 29 اکتبر 1923 تاسیس و آتاتورک به عنوان اولین رئیس جمهور انتخاب شد. مطابق قانون اساسی، انتخابات ریاست جمهوری هر چهار سال یکبار تجدید می شد که در سال های 1927، 1931 و 1935، مجلس ملی کبیر ترکیه مجدداً آتاتورک را به عنوان رئیس جمهور انتخاب کرد. آتاتورک مکرراً به سراسر کشور سفر می کرد و کارهای دولتی را در محل بازرسی می کرد. وی دستوراتی را در خصوص جنبه های مشکل ساز به دست اندرکاران داد. او به عنوان رئیس جمهور میزبان سران کشورها، نخست وزیران، وزرا و فرماندهان کشورهای خارجی بود که از ترکیه دیدن کردند.

زندگی خصوصی آتاتورک:

آتاتورک در زندگی خصوصی خود به سادگی زندگی می کرد. او در 29 ژانویه 1923 با لطیفه خانم ازدواج کرد. این ازدواج تا 5 آگوست 1925 ادامه داشت. آتاتورک که بچه ها را بسیار دوست داشت، دخترانی به نام های عفت (اینان)، صبیها (گوکچن)، فکریه، اولکو، نبیله، روکیه، زهرا و چوپانی به نام مصطفی و همچنین او فرزندانی به نام‌های عبدالرحیم و احسان را به فرزندخواندگی پذیرفت. در سال 1937، او مزارع خود را به خزانه داری و برخی از املاک خود را به شهرداری های آنکارا و بورسا اهدا کرد. او سهمی از ارث خود را به خواهرش، فرزندان خوانده اش و مؤسسات زبان و تاریخ ترکی اختصاص داد. او عاشق کتاب خواندن، گوش دادن به موسیقی، رقصیدن، اسب سواری و شنا بود. به رقص زیبک، کشتی و آوازهای محلی روملی علاقه داشت. او از بازی تخته نرد و بیلیارد لذت می برد. او برای اسبش ساکاریا و سگش فاکس ارزش زیادی قائل بود. او یک کتابخانه غنی ایجاد کرد. دولتمردان، دانشمندان و هنرمندان را به شام ​​دعوت می کرد و مشکلات کشور را مطرح می کرد. او مراقب بود که لباس تمیز و مرتب بپوشد. او طبیعت را بسیار دوست داشت. او اغلب به مزرعه جنگلی آتاتورک می رفت و شخصاً در کار شرکت می کرد. فرانسوی و آلمانی می دانست.

آتاتورک که تمام زندگی خود را در مبارزه گذراند، نارسایی کبدی او در ژانویه 1938 آشکارتر شد و وی آخرین روزهای زندگی خود را در استانبول زیر نظر پزشکان سپری کرد. او در کاخ دولما باغچه در ساعت 9:05 روز پنجشنبه 10 نوامبر 1938 درگذشت. مرگ او عواقب عمیقی داشت و اندوه فراوانی را در سراسر جهان ایجاد کرد.

او در 21 نوامبر با مراسم باشکوهی در قبر موقتش در موزه قوم نگاری قرار گرفت. همه کشورهای جهان نمایندگان ویژه ای را به مراسم تشییع جنازه فرستادند. در این مراسم، ژنرال های خارجی که در چاناک قلعه و سایر نبردها علیه او جنگیدند، قابل توجه بودند. جسد آتاتورک با برگزاری مراسم باشکوه دولتی در 10 نوامبر 1953 از مقبره موقت موزه قوم نگاری گرفته شد و در آرامگاه ابدی اش در آنیت کابیر یا آنیت قابیر(Anıtkabir) به خاک سپرده شد. و ملت ترکیه هر ساله برای پاسداشت زحمات آتاتورک کبیر در ساعت 9:05 دقیقه 10 نوامبر با صدای آژیر به مدت یک دقیقه ایستاده و سکوت میکنند و یاد و خاطره آتاتورک را پاس میدارند.