زبان مادری عامل تقویت اتحاد ملی

زبان وسیله تفاهم بین افراد بشر است که از مجموعه صداها و کلمات به وجود می آید و در طول تاریخ همانند تمام عوامل طبیعی به سیر تکامل خودادامه داده است

زبان وسیله تفاهم بین افراد بشراست که از مجموعه صداها و کلمات به وجود می آید و درطول تاریخ همانندتمام عوامل طبیعی به سیر تکامل خودادامه داده است انسانهابه وسیله زبان احساسات ، اندیشه ها و افکارخود را ابراز داشته و نیازهای خود را رفع می کنند و مانند هرمیراث دیگری آن را به فرزندان و آیندگان منتقل می کنند.

در لحظات سرنوشت ساز تاریخ هرملت خودآگاهی ، خودشناسی و وحدت کلمه از عوامل مهم وسازنده می باشند و برای دستیابی به این خصایص زبان وادبیات نقش بسزایی دارند .

در کشور عزیزمان ایران ، زبان رسمی فارسی است ولی در جوامع مختلف اقوام متعددی وجود دارند که با زبان محلی و بومی با یکدیگرصحبت می کنند زبان ترکی یکی از فراگیرترین این زبانهاست ، زبان ترکی جزء زبانهای اورال آلتایی می باشد که یکی از قدیمی ترین و قانونمندترین زبانهای شناخته شده در دنیاست ، با این وجود در دوران قبل از انقلاب مانند سایر زبانهای محلی دیگر ، زبان ترکی بسیار مورد کم لطفی قرار گرفته و در دوران رژیم پهلوی به پیروی از افکار ملی گرایانه افراطی بیش از نیم قرن در مورد زبان ترکی ، سیاست جبر و تحمیل اعمال شد و از چاپ و انتشار هرگونه کتب ترکی جلوگیری به عمل می آمد.

بدیهی است که این گونه رویه اعمال غیر اخلاقی ، بدون واکنش مردم نماند و عکس العمل های نامطبوعی به دنبال داشت به طوری که در دل مردم آن مناطق کینه ونفرت برانگیخت و خواه و ناخواه از شیرینی زبان فارسی در مذاق آنها کاسته شد .

زمانی که همه صاحب نظران ، کتاب سوزی ۱۴۰۰ سال پیش اعراب را محکوم می کنند و یکی از عوامل عقب ماندگی ایران را به این حادثه نسبت می دهند رژیم ملعون پهلوی ، ۶۵ سال پیش در اقدامی نژادپرستانه تعداد بی شماری از کتابهای ترکی را سوزاند و خاطر میلیونها نفر را جریحه دار کرد ولی خوشبختانه بعد از سقوط رژیم پهلوی و رفع ممنوعیت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ، در مدت کوتاهی کتاب و مجله و روزنامه های فراوانی به زبان ترکی چاپ و منتشرشد و دیوانهای شعری ترکی تجدید چاپ گردید.

زبان اول یا زبان مادری به زبانی گفته می شود که کودک از زمانی که قادر به سخن گفتن شد آن زبان را آموخته و به بهترین وجه صحبت می کند و والدینش با این زبان به او ابراز احساسات کرده و ارتباط برقرار می کنند و در مقابل ، زبان دوم زبانی است که فرد بعداً در طول زندگی آن را آموخته و متفاوت با زبان اولش صحبت می کند از نظر عصب شناسی ، زبان مادری در مقایسه با زبانهایی که فرد بعداً آموخته جایگاهی متفاوت را در قشر مغز اشغال می کند در سکته های ایسکمیک مغزی(لخته مسدودکننده خون)رایج ترین آسیب به ناحیه زبان دوم وارد می گردد و فرد معمولاً توانایی های زبان دوم را از دست می دهد در حالی که هنوز قادر است به زبان مادری صحبت کند.

همان طور که اشاره شد در جوامع بشری افراد به زبان های مختلفی با هم ارتباط برقرار می کنند که در این میان ارتباط از طریق زبان مادری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد ، سازمان ملل نیز به اهمیت زبان مادری پی برده است به طوری که ۲۱ فوریه دو اسفند هرسال را به عنوان روز جهانی زبان مادری اعلام و به کشورهای مختلف توصیه کرده است تا سیستم آموزشی را به گونه ای طراحی کنند که زبان مادری حفظ شود .

بررسی روان پزشکان نشان می دهد تکلم به زبان مادری در کودکان به هویت یابی بهتر ، محکم تر و عمیق تر کودکان و برخورد بهتر آنان با آسیب های اجتماعی احتمالی در سنین بالاتر منجر می شود و به زبان فارسی سخن گفتن با کودکان ترک زبان ، به بهانه پیشگیری از دچار مشکل شدن آنها در مدرسه و اجتماع جایگاه علمی ندارد و از ضعف هویتی والدین ناشی می شود .

بعضی ها در مورد تحصیل به زبان مادری مخالف هستند و می گویند که زبان تحصیلات کلاسیک حتماً باید فراگیرباشد زیرا اگر چنین باشد باعث قطع یا اختلال در ارتباط میان مردم می شود در صورتی که این زمانی اتفاق می افتد که زبان رسمی به طور کلی کنار گذاشته شود در حالی که اگر آموزش زبان مادری در راستای آموزش زبان رسمی کشور انجام گیرد بسیار اثر بخش بوده و باعث افزایش اعتماد و اتحاد ملی می گردد همان طوری که در کتب درسی علاوه بر جغرافیای عمومی ، جغرافیای استانها نیز تدریس می گردد بایستی در کنار آموزش زبان وادبیات رسمی کشور به ادبیات وزبان مادری نیز پرداخته گردد تا فرد هرچه بیشتر با هویت خود آشنا گردد .

بدیهی است اکنون با پیشرفت علم و تکنولوژی ارتباطات و با مطرح شدن دهکده کوچک جهانی علاوه بر ارج نهادن به زبان ملی ومادری ، بایستی زبان بین المللی انگلیسی نیز بهتر از این در مدارس تدریس گردد ؛ ما در جامعه شاهد افزایش و رونق کلاسهای آموزش زبان انگلیسی هستیم چرا که جوانان و سایر اقشار جامعه به این مهم پی برده اند که برای اینکه بتوان در دهکده کوچک جهانی عرض اندام نماید اول بایستی با تسلط به ادبیات زبان مادری خود را بشناسد و در مرحله دوم به زبان انگلیسی مسلط یا آشنایی کافی داشته باشد حال این نیاز مبرم در جامعه مشهود است و انتظار می رود سیستم آموزشی رسمی کشور نیز به این نیاز ارج نهد و در دوران تحصیل بهتر و مفید تر از این به آموزش زبان پرداخته شود .

براساس تحقیقاتی که در زمینه یادگیری زبان مهاجران انجام یافته به این نتیجه رسیده اند که فرزندانی که زبان مادری درسطح خوب و ادبی می آموزند در یادگیری زبان های بعدی موفق تر از بچه هایی هستند که پدرو مادر آنان به زبان مادری با فرزندان خود حرف نزده اند ، در بین اسپانیازبانهایی که به ‌آمریکا مهاجرت کرده بودند بچه هایی که تا شش سالگی زبان مادری خود را خوب آموختند زبان انگلیسی آنان بهتر از زبان انگلیسی بچه هایی بود که پدر و مادر آنان به زبان مادری اهمیت نداده بودند ، در کشوربلژیک که تقریباً ده برابر کوچکتر از کشور ایران است دو بخش و دو زبان رسمی وجود دارد هلندی و فرانسوی ، هر دو بخش آن کشور باید هر دو زبان را یاد بگیرند و این به اتحاد بلژیکی هاکمک شایانی کرده است یعنی احترام به زبان مادری باعث ایجاد اتحاد و همبستگی ملی است و عدم توجه به زبان مادری باعث فاصله گرفتن بین قومیت های یک کشور می شود و در نهایت باعث پرده دریها و توهین های ناروا به اقوام مختلف کشور می گردد و به هیچ عنوان پسندیده نمی باشد فقط برای شادی لحظه ای ، جوک ها و لطیفه های گوناگون برای اقوام مختلف کشور گفته شود و انتظار می رود با فرهنگ سازی مناسب در مورد این مقوله در آموزش و پرورش و صداوسیما اقداماتی انجام گیرد.

با توجه به پیشرفت چشمگیر تکنولوژی درکشور عزیزمان ، سایت های اینترنتی که حاوی این لطیفه های توهین آمیز می باشد پی گیری و مسدود شوند و مانع گسترش آنان گردند ، به زبان مادری یکدیگر احترام بگذاریم و به زبان مادری خود شعر و داستان بخوانیم و بنویسیم تا بدینوسیله نه کدورتی بین اقوام ایجاد شود و نه خدای ناکرده در فرهنگ و زبان ملتی ظلمی شده باشد ، بدیهی است گفتگوی تمدن ها و اتحادملتها با احترام متقابل میسر می گردد.

در این راستا شورای عالی انقلاب فرهنگی درجلسه شماره ۶۴۴خود در تاریخ ۵ خرداد ۸۸ ماده واحده اختصاص و پیش بینی دو واحد درس زبان و ادبیات مربوط به زبان ها ،گویش های محلی و بومی برای تدریس در دانشگاه های مرکز استانهای زیر را به تصویب رساند و این ماده واحده در راستای اجرای اصل ۱۵قانون اساسی و به منظور صیانت از اجزای ارزشمند فرهنگ و تمدن ایران اسلامی و تقویت بنیان های مقوم این فرهنگ به تصویب رسید.

در پی آن ، چندی پیش نیز دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد دانشگاه ها می تواننددو واحد اختیاری برای آموزش زبان های محلی داشته باشند و هیچ مانعی برای اجرای آن وجود ندارد بدیهی است این خبر باعث شادی بسیاری از هم وطنانی شد که زبان مادریشان غیر از زبان رسمی کشور می باشد من نیز به نوبه خودم کمال قدردانی را ازدست اندرکاران محترم دارم .

جوان این سرزمین که حدود دو دهه از عمرش راسپری کرده و تا به حال نتوانسته شعری به زبان مادری خود از کتاب یا جریده ای بخواند و یا نتوانسته جمله ای به زبان مادری خود به طرز صحیح یاد بگیرد جوانی که بهترین دوران عمر از نظر یادگیری که دوران کودکی و نوجوانی است از موهبت آموزش زبان مادری بهره مند نبوده فقط در دوران دانشگاه آن هم در آن دوره سنی که بسیاری از مشکلات و گرفتاری ها من جمله مسائل اقتصادی اجتماعی وخانوادگی گریبانگیر فرد می باشد علاقه نشان داده و به تحصیل زبان مادری خودخواهد پرداخت و علاقمندانی مثل من که دوران دانشجویی را مدت ها قبل تمام کرده ایم یا افرادی که دانشجو نیستند از این نعمت محروم خواهیم ماند.

سامی سردارملی