کتاب «تبریز؛ مادرشهر» یا «نقش نخبگان علوم و هنر و خبرگان حِرَف مادرشهر در عمران و آبادانی سایر شهرها و کشورها» بالاخره در ابتدای شهریورماه سال جاری پا به عرصه وجود گذاشت. موضوع کتاب که قبلاً به صورت مقاله ای تحت عنوان «آنچه که دیگران از تبریز دارند» از طریق همین وبلاگ و نیز تعدادی از سایتهای دیگر گذارده شده، همچنین در تعدادی از نشریات محلی و سراسری (تبریز، ارومیه و تهران) به چاپ رسیده و خدمت علاقمندان تقدیم شده بود، موضوعی بکر می باشد و تاکنون به این شکل و با این اجماع و تمرکز کار نشده بود. در جریان مطالعاتی که در این راستا انجام دادم به نکات نغز و بسیار حائز اهمیتی برخوردم که در متن کتاب به آنها پرداخته یا اشاره شده است. از جمله اینکه در خصوص تبریز در ایتالیای چند صد سال پیش مطالعات بسیاری انجام یافته است. در مطالعات انگلیسی (با منشاء انگلستان) نیزتاریخ علمی، سیاسی و اجتماعی این مادرشهرجایگاهی درخور دارد. در مورد تبریز و مخصوصا نقش اهل هنر این شهر در تکوین هنر و معماری در عثمانی نیز مطالعات جالب توجه -در برخی موارد هرچند با اکراه- صورت گرفته است. همچنین در مطالعات میدانی اینجانب متوجه وجود اصناف با اصلیت تبریزی در قاپالی چارشی استانبول گردیدم که علیرغم گذر صدها سال از مهاجرت اجدادشان به این شهر از تعلق خود به تبریز آگاهی دارند.
کتاب «تبریز؛ مادرشهر» در همین مدت کوتاهی که عرضه شده است مواجه با واکنشهای مثبت و منفی بسیاری شده است که خود نشان از اهمیت موضوع پرداخته شده در آن دارد. در پردازش این اثر از 131 منبع داخلی و خارجی استفاده شد�%Њ��D8�ست و از خصوصیتهای دیگر معطوف به منابع این است که بیش از 20 فقره از آنها (که شامل کتابها و تعدادی مقاله هستند) هنوز به فارسی ترجمه نشده و نکات مرتبط با موضوع که در این آثار درج گردیده است از سوی اینجانب و با کمک یکی از مترجمان زبده انگلیسی ترجمه و تقدیم علاقمندان به تاریخ گردیده است.
کتاب «تبریز؛ مادرشهر» در خصوص روند دگردیسیهای صورت گرفته از نظر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... با استناد به منابع پرتعداد اطلاعات کافی در اختیار خواننده می گذارد و سعی شده است تا برای هر سطر آن مستندات لازم و قانع کننده از نویسندگان و مورخان تاریخی و معاصر وطنی و خارجی آورده شود.
در اشاره به منابع نیز از برخی آثار گرانقدر که در زمان چاپ خود توجه خیل علاقمندان تاریخ را به خود جلب نموده است نامبرده شده و در حد توان و شمول موضوعی از آنها استفاده شده است.
با تشکر